Kto był pierwszym mistrzem świata w szachach? Szachowi mistrzowie świata mężczyzn

2024 Autor: Sierra Becker | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2024-02-26 06:12

Nawet w starożytnym Egipcie kochali szachy, o czym świadczą malowidła ścienne z tamtych czasów. W starożytności odbywały się olimpiady i różne turnieje, więc nie można dziś powiedzieć, kto był wówczas pierwszym mistrzem świata w szachach. Rozwój w tej dziedzinie był uważnie obserwowany dopiero od średniowiecza, kiedy zaczęły ukazywać się pierwsze książki o pozycjach szachowych i sztuce tej gry, a także bardziej uporządkowane konkursy.

Historia poważnych zawodów szachowych

Już w średniowieczu pojawiły się prace naukowe, wykazujące dogłębną analizę gry. Całkiem możliwe, że autorzy tych książek mogliby zostać zwycięzcami międzynarodowych turniejów. Tak więc dzieło Franciszka Vicente, opublikowane w 1495 w Walencji, uważane jest za zaginione i niemal mityczne. Ale dzieło Damiana, które dotarło do nas, opublikowane w Rzymie w 1512 roku, Averbachh uważa tylko za plagiat książkiVicenta.

Innym znanym autorem był Luis Ramirez de Lucena, który opublikował swoją książkę w 1497 roku w Salamance. To jego kandydatura, którą wielu uważa za najbardziej odpowiednią, gdy zastanawia się, kto był pierwszym mistrzem świata w szachach.

Turnieje i mecze od XVI do połowy XIX wieku

Wiarygodne dokumenty potwierdzające poważne rozgrywki odnoszą się do turnieju w Rzymie w 1560 roku. To tam Ruy Lopez de Segura zwyciężył, pokonując najsilniejszych szachistów tamtych czasów. W Madrycie w 1575 odbył się międzynarodowy kongres szachowy, odbywał się na dworze króla Filipa II. Tutaj wygrał Giovanni Leonardo da Cutri z Włoch.

Gioachino Greco był uważany za najlepszego wśród najlepszych od 1619 roku. Ten szachista podróżował do różnych krajów, w tym do Francji, Włoch, Anglii, Hiszpanii i Ameryki, pokonując najsilniejszych graczy na całym świecie.

W XVIII wieku sławni stali się tacy mistrzowie szachowi jak Kermur Legal i André Philidor François Danican. Ten pierwszy został szczególnie zapamiętany podczas meczu z Saint-Bris, gdzie wykonał unikalnego mata (wtedy zwanego Checkmate Legal) w partii bez wieży. W młodości Philidor był gorszy od Legala, ale w 1747 roku, po meczu w Londynie z Philippem Stammą, został uznany za najlepszego gracza.

Ciekawy mecz Louisa Charlesa Mahe de Labourdonnais z A. McDonnellem, który miał miejsce w 1834 roku w Londynie. Labourdonnet został ogłoszony zwycięzcą, chociaż mecz został przerwany. W tym samym roku, również w Londynie, Labourdonnet przegrał dwa mecze z Alexandrem McDonnellem. Mecz w 1843 roku w Londynie, w którym Pierre Charles Fournier de Saint-Amant wyprzedził Howarda Stauntona, nie był tak spektakularny. Ten okresuważany za spadek. Staunton zemścił się na Saint-Aman podczas meczu w Paryżu w tym samym 1843 roku, pozostając mistrzem. W 1949 roku w Londynie odbył się turniej pucharowy, w którym Henry Thomas Buckle został pierwszym.

Początek nowej ery szachowej

Okres od 1851 roku, kiedy pojawił się wielki Adolf Andersen, który również wygrał w Londynie systemem pucharowym, uważany jest za nowy start w szachach. Na ten turniej zostali zaproszeni tylko najlepsi szachiści ze wszystkich krajów. Andersen mógł więc również zająć miejsce tego, który był pierwszym mistrzem świata w szachach.

Morphy był gwiazdą w 1858 roku. Udało mu się pokonać Andersena w meczu w Paryżu. Ten szachista otrzymał złotą koronę i srebrny wieniec w 1859 roku w Bostonie.

Oficjalni mistrzowie świata mężczyzn w szachach

Za początek odliczania oficjalnych zawodów na skalę światową nadal uważa się rok 1866, kiedy to przez dokumenty prześlizgnęła się nazwa „mistrzostwa świata”. To zakończyło debatę o tym, kto był pierwszym mistrzem świata w szachach. To Wilhelm Steinitz wygrał ten mecz z Andersenem.

Ale od 1867 do 1883 nie było mistrzostw świata, chociaż do historii przeszły nazwiska Kolisch, Vinaver, Neumann i Chigorin. Wpisany na listę mistrzów Johann Zuckertort, który wygrał Londyński Super Turniej w 1883 roku

Drugim szachowym mistrzem był w 1894 Niemiec Emanuel Lasker, który pokonał Steinitza w USA. Chociaż awansował na trzecie miejsce w super turnieju 1895 w Hastings, był mistrzemZwycięzca turnieju Harry-Nelson Pillsbury nie został ogłoszony. Ale Lasker wygrał super turnieje w Petersburgu w 1914 i Nowym Jorku w 1924.

W 1921 Lasker stracił tytuł na rzecz Kubańczyka Jose-Raula Capablanca. Kolejnym mistrzem był Aleksander Alechine, pokonując Capablankę w 1927 roku. Mecz w 1935 roku wygrał Holender Mahgilis Euwe, któremu udało się pokonać Alekhine'a nie w pojedynkę, ale z pomocą arcymistrzów pod wodzą Laskera. W 1937 roku Alechin odzyskał tytuł, pozostając niepokonanym mistrzem aż do śmierci: szachista został otruty w 1946

Od 1948 roku Międzynarodowa Federacja Szachowa (FIDE) przejęła organizację meczów, w których określano mistrzostwa świata. W 1948 zwyciężył Michaił Botwinnik (ZSRR). W 1957 r. zastąpił go rodak Wasilij Smysłow. W 1960 r. zwycięzcą został Michaił Tal (ZSRR). W 1963 Botwinnik został pobity przez Tigrana Petrosjana (ZSRR), który przegrał w 1969 z Borysem Spasskim. Zwycięstwo w 1972 roku odniósł Amerykanin Robert James Fisher. Następny był Rosjanin Anatolij Karpow w 1975 roku, a w 1985 roku wyprzedził go Garry Kasparow.

Wzloty i upadki ostatnich dziesięcioleci

Okres od 1992 do 2006 uważany jest za czas niespokojny. W 1993 roku Kasparow pokłócił się z FIDE, został pozbawiony tytułu (Fischer został uznany za mistrza w 1992 roku) i stworzył własną ligę - Profesjonalne Stowarzyszenie Szachowe. W ramach nowej organizacji Kasparow pokonał Shorta i został mistrzem 1993 według PCA, a według FIDE Karpow został pierwszym. Tak więc na przełomie wieków mistrzowie świata w szachach Kasparow, Karpow, Fischer byli najsilniejsi.

Ponadto FIDE wybrało format systemu pucharowego, w którym pojawili się tacy mistrzowie jak Khalifman, Anand, Ponomarev, Kasimdzhanov, Topałow. PSHA rozpadło się, liga zaczęła być nazywana mistrzostwami według wersji klasycznej (zwycięstwo nad obecnym mistrzem), w której Kasparow został pokonany przez Kramnika w 2000 roku. Dopiero w 2006 roku odbył się mecz zjednoczenia między mistrzami obu wersje, w których Kramnik pokonał Topałowa, stając się absolutnym mistrzem świata.

W 2007 roku Viswanathan Anandu stał się najsilniejszy. W 2013 roku został zastąpiony przez Norwega Magnusa Carlsena.

Najlepsze szachistki na świecie

Jeżeli szachowych mistrzów świata wśród mężczyzn można prześledzić wieki wstecz, to stosunkowo niedawno kobiety zaczęły brać czynny udział w zawodach. Odliczanie trwa od 1927 roku, kiedy to w Londynie oficjalnie odbyły się mistrzostwa świata kobiet. Vera Menchik jest pierwszą mistrzynią świata w szachach. Warto zauważyć, że jako córka Czecha i Angielki urodziła się i mieszkała w Moskwie do 15 roku życia, dopiero potem przeprowadziła się z rodzicami do Anglii. Menchik potwierdziła swój tytuł w licznych meczach i turniejach, które odbywały się w różnych miastach świata w latach 1927-1939, ale w 1944 zmarła i pozostała mistrzynią.

Następnym mistrzem była radziecka szachistka Ludmiła Rudenko w 1950 roku, kiedy wznowiono mecze o mistrzostwo świata. Została zastąpiona przez rodaczkę Elizaveta Bykova w1953 Kolejna radziecka szachistka Olga Rubtsova zdobyła tytuł w 1956, ale ponownie przegrała z Bykovą w 1958. Wtedy najlepsi na świecie zostali także sowieccy sportowcy, ale z Gruzji: Nona Gaprindashvili z 1962 i Maya Chiburdanidze z 1978.

Dopiero w 1991 r. Chińczyk Xie Jun stał się najsilniejszy, przegrywając mistrzostwo z węgierskim Zhuzha Polgar w 1996 r. i ponownie wspinając się na szczyt w 1999 r. W 2001 r. mistrzem został Zhu Chen z Chin, w 2004 r. najlepiej rozpoznawalną Antoanetę Stefanovą z Bułgarii, ale w 2006 roku pierwszą była Chińczyka Xu Yuhua. W 2008 roku tytuł ten otrzymała Rosjanka Alexandra Kosteniuk, którą w 2010 roku zastąpił Chińczyk Hou Yifan.

W 2012 r. tytuł zdobyła Ukrainka Anna Ushenina, ale od 2013 r. Hou Yifan ponownie została najlepsza.